Σε λίγες ημέρες όλος ο πλανήτης θα ζει στον πυρετό του παγκόσμιου κυπέλλου της Βραζιλίας. Είναι εντυπωσιακοί οι αριθμοί που ανακοινώθηκαν από τη διοργανώτρια χώρα σχετικά με τα θέματα ασφαλείας και αφορούν στους αστυνομικούς και στρατιώτες που θα κληθούν να τα εφαρμόσουν. Φυσικά εντυπωσιακό είναι και το συνολικό κόστος της ασφάλειας που ανέρχεται πάνω από 320 εκ. δολάρια.
Όσα μέτρα ασφαλείας όμως και να ληφθούν θα μπορεί ο κάθε εραστής της στρογγυλής θεάς να νοιώθει πραγματικά «ασφαλής» στη χώρα αυτή; Επιστρέφοντας πίσω στη χώρα του μετά το πέρας των αγώνων υπάρχει πιθανότητα να μην είναι ο «ίδιος» από άποψη υγείας;
Δάγκειος πυρετός
Ένας σημαντικός παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την παραμονή στη Βραζιλία είναι η ύπαρξη νοσημάτων που σχετίζονται με τα κουνούπια. Μεταξύ αυτών είναι η ελονοσία (malaria), ο κίτρινος πυρετός (yellow fever) και ο Δάγκειος πυρετός (dengue fever).
Μεταξύ των ασθενειών που αναφέρθηκαν ο Δάγκειος πυρετός αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή αιτία νοσηλείας, μετά την ελονοσία, για ταξιδιώτες που ταξίδεψαν εκτός Ευρώπης με προορισμό χώρες όπου καταγράφονται κρούσματα του συγκεκριμένου ιού. Αυτό σημαίνει ότι η πιθανότητα εισαγωγής του Δάγκειου στην Ευρώπη είναι υπαρκτή, δεδομένου του πολύ μεγάλου αριθμού ταξιδιωτών παγκοσμίως αλλά και λόγω της έντονης εξάπλωσης διαβιβαστών (κουνούπια του γένους Aedes).
Δάγκειος και μπάλα : Η περίπτωση της Βραζιλίας
Ειδικότερα η Βραζιλία είναι μία από τις χώρες που τα τελευταία χρόνια καταγράφονται χιλιάδες κρούσματα του ιού του Δάγκειου πυρετού. Στο χάρτη απεικονίζονται οι περιοχές που καταγράφηκαν κρούσματα τους τελευταίους μήνες σε συνδυασμό με τα γήπεδα που θα γίνει η διεξαγωγή των αγώνων ποδοσφαίρου στα πλαίσια του παγκόσμιου κυπέλλου.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι κάποιος που θα βρεθεί στη Βραζιλία τις ημέρες του παγκόσμιου κυπέλλου κινδυνεύει να μολυνθεί με Δάγκειο πυρετό. Στη συνέχεια ο «μολυσμένος φίλαθλος» όταν επιστρέψει στη χώρα μας θα είναι το «νέο μόλυσμα» (εισαγόμενο κρούσμα) από το οποίο μπορεί να μολυνθούν και άλλοι άνθρωποι που δεν ταξίδεψαν ποτέ εκτός Ελλάδος (αυτόχθονα κρούσματα). Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να είναι παρών και ο κατάλληλος διαβιβαστής. Δηλαδή αυτός που θα «φροντίσει» να πάρει το μόλυσμα από το φίλαθλο και να το δώσει στους υπόλοιπους. Αυτός ο διαβιβαστής δεν είναι άλλος από το κουνούπι.
Κουνούπια, Δάγκειος και μπάλα.
Κυριότερος διαβιβαστής θεωρούνται τα κουνούπια του είδους Aedes aegypti που ευτυχώς όμως απουσιάζει από την Ευρώπη. Δυστυχώς όμως, ικανός διαβιβαστής είναι και το Aedes albopictus (Ασιατικό κουνούπι τίγρης) που τα τελευταία χρόνια είναι έντονη η παρουσία του στην Ευρωπαϊκή επικράτεια. Το συγκεκριμένο είδος κουνουπιού έχει ήδη φροντίσει να κάνει έντονη την παρουσία του στην Ιταλία όπου το 2007 μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου καταγράφτηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη επιδημία από τον ιό τσικουνγκούνια (Chikungunya), στην Περιφέρεια της Emilia-Romagna στα βόρειο-ανατολικά της Ιταλίας.
Και φυσικά δεν θα ταξιδέψουν μόνο Έλληνες αλλά και φίλαθλοι από όλο τον πλανήτη. Αυτό σημαίνει ότι μετά το τέλος των αγώνων όλη η υφήλιος κινδυνεύει με διασπορά του ιού του Δάγκειου πυρετού και σε συνδυασμό με την παρουσία του διαβιβαστή ενδέχεται να αυξηθούν τα παγκόσμια κρούσματα.
Ειδικότερα για την Ελλάδα η εμφάνιση αυτοχθόνων περιστατικών θα αποτελεί περίπτωση επανεισαγωγής του ιού του Δάγκειου πυρετού. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Αθήνα τα έτη 1927- 28 καταγράφηκε η τελευταία μεγάλη επιδημία Δάγκειου πυρετού στην Ευρώπη. Από τότε δεν έχουν καταγραφεί κρούσματα οπότε και θεωρείται ότι ο Δάγκειος πυρετός έχει εκριζωθεί από τη χώρα.
Αντί επιλόγου
Ένα θετικό στοιχείο είναι ότι, σύμφωνα με τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν την περίοδο Ιουνίου-Ιουλίου στη Βραζιλία, μειώνεται σημαντικά η δραστηριότητα των κουνουπιών σε σχέση με την περίοδο των έντονων βροχοπτώσεων από Ιανουάριο έως Μάιο.
Ωστόσο, δυστυχώς για το Δάγκειο πυρετό (όπως και για όλα τα νοσήματα που μεταδίδονται από κουνούπια) δεν υπάρχει εμβόλιο. Την καλύτερη λοιπόν πρόληψη αποτελούν όλα εκείνα τα μέτρα που μας προστατεύουν από το τσίμπημα των κουνουπιών.
Και για να το ελαφρύνουμε λίγο… : για όλους, λοιπόν, τους «εραστές-φιλάθλους» της μπάλας -και όχι μόνο- και δεδομένου ότι στη Βραζιλία κινδυνεύει και από σεξουαλικά νοσήματα προτείνεται στις βαλίτσες του εκτός από προφυλακτικά να πάρει και κανένα εντομοαπωθητικό.
Δρ. Αντώνιος Μιχαηλάκης
Τμήμα Εντομολογίας και Γ. Ζωολογίας
Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο
www.conops.gr
